ZAKON O FINANSIJSKOJ PODRSCI PORODICA SA DECOM 2018
U nastavku posta citiram novi zakon o finansijskoj podrsci porodice sa decom koji ce se primenjivati od 1.07.2018.god u celosti:
Ovim zakonom uređuje se finansijska podrška porodici sa decom.
Finansijska podrška porodici sa decom, u smislu ovog zakona,
dodeljuje se radi:
1) poboljšanja uslova za zadovoljavanje osnovnih potreba dece;
2) usklađivanja rada i roditeljstva;
3) posebnog podsticaja i podrške roditeljima da ostvare željeni
broj dece;
4) poboljšanja materijalnog položaja porodica sa decom, porodica
sa decom sa smetnjama u razvoju i invaliditetom i porodica sa decom bez roditeljskog
staranja.
Porodicu u smislu ovog zakona čine: supružnici i vanbračni
partneri, deca i srodnici u pravoj liniji bez obzira na stepen srodstva, kao
i srodnici u pobočnoj liniji do drugog stepena srodstva pod uslovom da žive
u zajedničkom domaćinstvu.
Članom porodice, u smislu stava 1. ovog člana, smatra se i
dete koje ne živi u porodici, a nalazi se na školovanju - do kraja roka propisanog
za to školovanje, a najkasnije do navršene 26. godine života.
Članom porodice, u smislu stava 1. ovog člana, smatra se i
supružnik bez obzira gde faktički živi.
Izuzetno od st. 1. i 3. ovog člana, članom porodice ne smatra
se izvršilac nasilja u porodici, odnosno njegovi prihodi i imovina ne utiču
na pravo žrtava nasilja u porodici da ostvare pravo, ako ispunjavaju druge
uslove propisane ovim zakonom.
Članom porodice staratelja smatra se i lice, koje se u porodici
staratelja nalazi na osnovu rešenja organa starateljstva.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, prilikom utvrđivanja redosleda
rođenja dece, u porodicu se ubrajaju i deca koja ne žive u njoj.
Zajedničko domaćinstvo, u smislu ovog zakona, jeste zajednica
življenja, privređivanja i trošenja sredstava svih članova domaćinstva.
Termini izraženi u ovom zakonu u gramatičkom muškom rodu podrazumevaju
prirodni muški i ženski rod lica na koje se odnose.
Za ostvarivanje prava na naknadu zarade, odnosno naknadu plate
za vreme porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i odsustva
sa rada radi posebne nege deteta i ostvarivanje prava na ostale naknade po
osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege deteta i ostvarivanje prava na
roditeljski dodatak - redosled rođenja dece u porodici utvrđuje se u odnosu
na dan podnošenja zahteva za ostvarivanje ovih prava, prema datumu i času rođenja
upisanih u matičnu knjigu rođenih.
Za ostvarivanje prava na dečiji dodatak, redosled rođenja dece
iz razvedenog braka ili vanbračne zajednice koja je prestala utvrđuje se prema
roditelju sa kojim dete živi po odluci nadležnog organa.
Za ostvarivanje prava na dečiji dodatak, redosled rođenja dece
koja su u vreme razvoda braka ili prestanka vanbračne zajednice bila punoletna
ili za koju je u toku postupak utvrđivanja porodičnopravnog statusa pred nadležnim
organom, utvrđuje se prema roditelju sa kojim deca žive.
Činjenica sa kojim roditeljem deca žive, u smislu st. 2. i
3. ovog člana, utvrđuje se prema nalazu nadležnog centra za socijalni rad.
Za ostvarivanje prava na dečiji dodatak u redosled rođenja
računaju se deca koja su data na hraniteljstvo ili starateljstvo.
Za ostvarivanje prava predviđenih ovim zakonom u redosled rođenja
računaju se i usvojena deca.
Za ostvarivanje prava predviđenih ovim zakonom u redosled rođenja
računaju se sva živorođena deca, a ne računaju se mrtvorođena deca.
Prihodi od uticaja na ostvarivanje prava predviđenih ovim zakonom,
a koji se utvrđuju u prosečnom mesečnom iznosu, na osnovu ostvarenih prihoda
u tri meseca koja prethode mesecu u kome je podnet zahtev, jesu:
1) prihodi koji podležu oporezivanju prema zakonu kojim se
uređuje porez na dohodak građana;
2) prihodi ostvareni od:
(1) penzija i invalidnina ostvarenih u zemlji i inostranstvu;
(2) primanja po propisima o pravima ratnih invalida;
(3) srodnika koji imaju zakonsku obavezu izdržavanja;
(4) otpremnina u slučaju prestanka potrebe za radom
zaposlenih usled tehnoloških, ekonomskih ili organizacionih promena i naknada
po osnovu socijalnih programa ostvarenih u godini dana pre podnošenja zahteva;
(5) ostale naknade po osnovu rođenja i nege i posebne
nege deteta;
(6) naknada za vreme nezaposlenosti;
(7) realizovanih novčanih i drugih likvidnih sredstava
u godini dana pre podnošenja zahteva;
(8) primanja od rada kod stranog poslodavca u inostranstvu;
(9) ostalih aktivnosti.
Kada se prihod utvrđuje u paušalnom iznosu za prihod se uzima
osnovica za obračunavanje doprinosa za obavezno socijalno osiguranje (u daljem
tekstu: doprinosi).
Prihodi koji se iskazuju kao godišnji uzimaju se u visini prosečnog
mesečnog iznosa.
Isplatilac prihoda, propisanih stavom 1. ovog člana, u obavezi
je da izda potvrdu o ostvarenim prihodima, ukoliko se do ovog podatka ne može
doći uvidom u dostupne službene evidencije elektronskim upitom.
U prihode porodice računaju se i prihodi od poljoprivredne
delatnosti sa imovine na kojoj članovi zajedničkog domaćinstva žive, koju su
stekli ili je koriste na osnovu ugovora ili dogovora, bez obzira da li je izvršena
njena uknjižba odnosno zaključen odgovarajući pravni posao.
U prihode iz člana 5. ovog zakona ne uračunavaju se naknade
troškova za dolazak i odlazak sa rada, naknade troškova za vreme provedeno
na službenim putovanjima u zemlji i inostranstvu, otpremnine pri odlasku u
penziju, solidarna pomoć, jubilarne nagrade i pomoći u slučaju smrti korisnika
ili članova njegovog domaćinstva, kao i primanja i prihodi koji se prema zakonu
kojim se uređuje socijalna zaštita ne uzimaju u obzir prilikom utvrđivanja
prava na novčanu socijalnu pomoć.
U prihode iz člana 5. ovog zakona ne uračunavaju se i iznosi
isplaćenih izdržavanja za dete iz prethodne zajednice koje ne živi u zajedničkom
domaćinstvu davaoca izdržavanja.
U prihode porodice iz člana 5. ovog zakona ne računaju se potraživanja
po osnovu pravnosnažne i izvršne sudske presude kojom je dosuđeno izdržavanje,
ukoliko dužnik izdržavanja ne plaća izdržavanje, a izvršenje presude nije moguće
obezbediti korišćenjem dostupnih pravnih sredstava i postupaka.
Pravo na dečiji dodatak može se ostvariti ukoliko podnosilac
zahteva, odnosno članovi njegove porodice, ne poseduju novčana i druga likvidna
sredstva (ostvarena prodajom nepokretnosti, akcije, obveznice i druge hartije
od vrednosti i sl.) u vrednosti većoj od iznosa dve prosečne zarade po zaposlenom
u Republici bez poreza i doprinosa po članu porodice, a prema poslednjem poznatom
podatku u momentu podnošenja zahteva.
Ako podnosilac zahteva, odnosno članovi njegove porodice poseduju
novčana i druga likvidna sredstva u vrednosti većoj od iznosa dve prosečne
zarade po zaposlenom u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa po članu porodice,
a prema poslednjem poznatom podatku u momentu podnošenja zahteva, podnosilac
zahteva ne može ostvariti pravo na dečiji dodatak za period srazmeran broju
meseci koji se dobija deljenjem ukupnog iznosa tih sredstava sa prosečnom zaradom
po zaposlenom u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa.
Pravo na dečiji dodatak može se ostvariti ukoliko podnosilac
zahteva, odnosno članovi njegove porodice, ne poseduju nepokretnosti na teritoriji
Republike Srbije ni u inostranstvu, osim stambenog prostora u kome porodica
živi, a koji ne može biti veći od sobe po članu domaćinstva uvećan za još jednu
sobu.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, pravo na dečiji dodatak može
se ostvariti ukoliko podnosilac zahteva, odnosno članovi njegove porodice,
koji ostvaruju dohodak od poljoprivrede, ne poseduju nepokretnosti na teritoriji
Republike Srbije ni u inostranstvu, osim stambenog prostora u kome porodica
živi, a koji ne može biti veći od sobe po članu domaćinstva uvećan za još jednu
sobu i drugih nužnih ekonomskih zgrada u poljoprivrednom domaćinstvu i zemljišta
u površini do dva hektara po članu porodice.
Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana pravo na dečiji dodatak
može se ostvariti ukoliko podnosilac zahteva, odnosno članovi njegove porodice,
osim stambenog prostora u kome porodica živi, poseduju i drugu nepokretnost
na teritoriji Republike Srbije i u inostranstvu, u idealnom delu, ne većem
od 20 kvadratnih metara, stečenu poklonom i u skladu sa propisima o nasleđivanju.
Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana pravo na dečiji dodatak
može se ostvariti ukoliko podnosilac zahteva, odnosno članovi njegove porodice,
osim stambenog prostora u kome porodica živi, poseduju i garažu i iznajmljeni
poslovni prostor (zakup) ne veći od 20 kvadratnih metara.
Prosečna mesečna zarada po zaposlenom, prosečna mesečna zarada
po zaposlenom bez poreza i doprinosa i indeks potrošačkih cena u Republici
Srbiji utvrđuju se prema podacima koje objavi republički organ nadležan za
poslove statistike.
Podaci o visini katastarskog prihoda i prosečnog katastarskog
prihoda po jednom hektaru plodnog zemljišta, u smislu ovog zakona, utvrđuju
se prema podacima republičkog organa nadležnog za geodetske poslove.
Prava iz ovog zakona jesu lična prava i ne mogu se prenositi
na druga fizička i pravna lica niti se mogu nasleđivati, ali se iznosi prava
koji su dospeli za isplatu, a ostali su neisplaćeni usled smrti korisnika,
mogu nasleđivati.
Novčana primanja po osnovu ovog zakona ne mogu biti predmet
obezbeđivanja ili prinudnog izvršenja.
Prava na finansijsku podršku porodici sa decom, u smislu ovog
zakona, jesu:
1) naknada zarade, odnosno naknada plate za vreme porodiljskog
odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i odsustva sa rada radi posebne
nege deteta;
2) ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta i posebne
nege deteta;
3) roditeljski dodatak;
4) dečiji dodatak;
5) naknada troškova boravka u predškolskoj ustanovi za decu
bez roditeljskog staranja;
6) naknada troškova boravka u predškolskoj ustanovi za decu
sa smetnjama u razvoju i decu sa invaliditetom;
7) naknada troškova boravka u predškolskoj ustanovi za decu
korisnika novčane socijalne pomoći;
8) regresiranje troškova boravka u predškolskoj ustanovi dece
iz materijalno ugroženih porodica.
Prava iz stava 1. tač. 1) do 7) ovog člana jesu prava od opšteg
interesa i o njihovom obezbeđivanju stara se Republika Srbija.
O obezbeđivanju prava iz stava 1. tačka 8) ovog člana stara
se opština, odnosno grad, u skladu sa ovim zakonom.
AP Vojvodina, opština, odnosno grad mogu, ako su obezbedili
sredstva, da utvrde i druga prava, veći obim prava od prava utvrđenih ovim
zakonom i povoljnije uslove za njihovo ostvarivanje.
1. Naknada zarade, odnosno naknada plate za
vreme porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i odsustva sa
rada radi posebne nege deteta
Naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme porodiljskog
odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i odsustva sa rada radi posebne
nege deteta ostvaruju zaposleni kod pravnih i fizičkih lica (u daljem tekstu:
zaposleni kod poslodavca).
Zaposleni koji je zasnovao radni odnos nakon rođenja deteta,
izuzetno od stava 1. ovog člana, može ostvariti pravo na naknadu zarade odnosno
naknadu plate tokom odsustva čija se dužina trajanja računa od dana rođenja
deteta.
Naknadu zarade, odnosno naknadu plate iz st. 1. i 2. ovog člana
ostvaruje i otac, jedan od usvojitelja, hranitelj, odnosno staratelj deteta,
kada u skladu sa propisima o radu koristi odsustvo iz stava 1. ovog člana.
Naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme porodiljskog
odsustva i odsustva sa rada radi posebne nege deteta, za decu različitog reda
rođenja, mogu istovremeno koristiti oba roditelja.
Naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme odsustva sa
rada radi nege deteta i odsustva sa rada radi posebne nege deteta, za decu
različitog reda rođenja, mogu istovremeno koristiti oba roditelja.
Naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme porodiljskog
odsustva i odsustva sa rada radi nege deteta, za decu različitog reda rođenja,
ne mogu istovremeno koristiti oba roditelja.
Pravo na naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme odsustva
sa rada radi posebne nege deteta ne može se ostvariti za dete za koje je ostvareno
pravo na dodatak za pomoć i negu drugog lica.
Osnovica naknade zarade, odnosno naknade plate za lica iz člana
12. ovog zakona, utvrđuje se na osnovu zbira mesečnih osnovica na koji su plaćeni
doprinosi na primanja koja imaju karakter zarade, za poslednjih 18 meseci koji
prethode prvom mesecu otpočinjanja odsustva zbog komplikacija u vezi sa održavanjem
trudnoće, ili porodiljskog odsustva, ukoliko nije korišćeno odsustvo zbog komplikacija
u vezi sa održavanjem trudnoće.
Osnovica naknade zarade, odnosno naknade plate zaposlenog koji
je zasnovao radni odnos nakon rođenja deteta, utvrđuje se na osnovu zbira mesečnih
osnovica na koji su plaćeni doprinosi na primanja koja imaju karakter zarade,
za poslednjih 18 meseci koji prethode mesecu otpočinjanja odsustva po zasnivanju
radnog odnosa.
Mesečna osnovica naknade zarade, odnosno naknade plate, dobija
se deljenjem zbira osnovica iz st. 1. i 2. ovog člana sa 18 i ne može biti
veća od tri prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji, prema poslednjem objavljenom
podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike na dan podnošenja
zahteva.
Mesečna osnovica naknade zarade, odnosno naknade plate predstavlja
bruto obračunsku vrednost.
Utvrđivanje mesečne osnovice naknade zarade odnosno naknade
plate, vrši nadležni organ jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: nadležni
organ) na osnovu podataka o visini osnovice na koju su plaćeni doprinosi na
primanja koja imaju karakter zarade, odnosno plate a koji su evidentirani u
Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja, na dan podnošenja zahteva
za ostvarivanje prava.
Mesečni iznos naknade zarade, odnosno naknade plate obračunava
se na osnovu utvrđene mesečne osnovice naknade zarade, odnosno naknade plate
u srazmeri broja radnih dana u petodnevnoj radnoj nedelji, u kojima se ostvaruje
pravo u datom mesecu i ukupnog broja radnih dana u tom mesecu.
Na osnovu obračunatog mesečnog iznosa naknade zarade, odnosno
naknade plate obračunava se iznos naknade zarade, odnosno naknade plate koji
je umanjen za pripadajuće poreze i doprinose.
Prilikom isplate iznosa naknade zarade, odnosno naknade plate
iz stava 3. ovog člana, njen pripadajući iznos ne umanjuje se po osnovu novčanih
obustava, rate kredita i slično, već je primalac naknade zarade odnosno naknade
plate dužan da te obaveze izmiri lično ili preko poslodavca.
Poresku prijavu za obračunate poreze i doprinose podnosi ministarstvo
nadležno za socijalna pitanja, a centralizovana isplata mesečne naknade zarade
odnosno naknade plate vrši se kad poreska uprava prihvati poresku prijavu.
Prilikom obračuna poreza neoporezivi iznos koristi se srazmerno
radnom vremenu primaoca naknade zarade, odnosno naknade plate u odnosu na puno
radno vreme u mesecu za koje je priznato pravo, a u skladu sa propisima kojima
se uređuje porez na dohodak građana.
Ministarstvo nadležno za socijalna pitanja, iz sredstava obezbeđenih
u budžetu Republike Srbije, vrši isplatu mesečnih iznosa naknade zarade odnosno
naknade plate bez poreza i doprinosa na tekući račun korisnika, a iznos pripadajućih
poreza i doprinosa na zakonom propisan način.
Pun mesečni iznos naknade zarade, odnosno naknade plate za
vreme porodiljskog odsustva, ne može biti manji od minimalne zarade utvrđene
na dan podnošenja zahteva, ako je kod nadležnog organa evidentirano najmanje
šest najnižih osnovica na koje su plaćeni doprinosi na primanja koja imaju
karakter zarade.
Pod minimalnom zaradom u smislu stava 8. ovog člana podrazumeva
se iznos koji se dobija kada se minimalna cena rada po satu, utvrđena u skladu
sa zakonom na dan podnošenja zahteva, pomnoži sa 184 sata i uveća za pripadajuće
poreze i doprinose.
Poslodavac, nadležni organ, odnosno ministarstvo nadležno za
socijalna pitanja nemaju obavezu dostavljanja obračunskog listića korisniku
naknade zarade, odnosno naknade plate iz člana 12. ovog zakona.
Nadležni organ ima obavezu dostavljanja potvrde o godišnjim
ostvarenim prihodima korisniku prava iz člana 12. ovog zakona.
Izuzetno od stava 1. ovog člana nadležni organ je dužan da
na zahtev korisnika prava dostavi obračunski listić i druge potvrde o isplaćenim
naknadama zarade, odnosno naknade plate.
Zahtev za ostvarivanje prava na naknadu zarade, odnosno naknadu
plate može se podneti do isteka zakonom utvrđene dužine trajanja prava koje
se ostvaruje.
Korisnik prava dužan je da do 8. u mesecu obavesti nadležni
organ o svim promenama činjenica koje su od uticaja na isplatu prava.
Nadležni organ dužan je da do 15. u mesecu evidentira sve nastale
promene koje se odnose na isplatu prava.
Poslodavac, odnosno korisnik naknade zarade, odnosno naknade
plate dužan je da nadležnom organu prijavi svaku promenu u radnopravnom statusu
koja je od uticaja na isplatu naknade zarade odnosno naknade plate.
Ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege
deteta može ostvariti majka koja je u periodu od 18 meseci pre rođenja deteta
ostvarivala prihode:
1) a u momentu rođenja deteta je nezaposlena i nije ostvarila
pravo na novčanu naknadu po osnovu nezaposlenosti;
2) po osnovu samostalnog obavljanja delatnosti;
3) kao nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koje ima
status lica koje samostalno obavlja delatnost prema zakonu kojim se uređuje
porez na dohodak građana;
4) po osnovu ugovora o obavljanju privremenih i povremenih
poslova;
5) po osnovu ugovora o delu;
6) po osnovu autorskog ugovora.
Ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege
deteta može ostvariti i majka koja je u periodu od 24 meseca pre rođenja deteta
bila poljoprivredni osiguranik.
Pravo iz st. 1. i 2. ovog člana može ostvariti i žena koja
je usvojitelj, hranitelj ili staratelj deteta.
Pravo na ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta ostvaruje
se u trajanju od godinu dana od dana rođenja deteta, bez obzira na red rođenja
deteta.
Pravo na ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta ostvaruje
majka iz st. 1. i 2. ovog člana u trajanju od tri meseca od dana rođenja deteta,
ako se dete rodi mrtvo ili umre pre navršena tri meseca života, odnosno do
smrti deteta ukoliko ono umre kasnije.
Pravo na ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta, može
ostvariti i otac deteta, ukoliko majka nije živa, ako je napustila dete, ili
ako je iz objektivnih razloga sprečena da neposredno brine o detetu.
Pravo na ostale naknade po osnovu posebne nege deteta ostvaruje
se u skladu sa ovim zakonom i propisima koji regulišu ostvarivanje prava na
naknadu zarade za vreme odsustva sa rada radi posebne nege deteta za lica zaposlena
kod poslodavca.
Zahtev za ostvarivanje prava na ostale naknade po osnovu rođenja
i nege deteta i posebne nege deteta može se podneti do isteka zakonom utvrđene
dužine trajanja prava koje se ostvaruje.
Pravo na ostale naknade po osnovu posebne nege deteta ne može
se ostvariti za dete za koje je ostvareno pravo na dodatak za pomoć i negu
drugog lica.
Osnovica za ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta
i posebne nege deteta za lice iz člana 17. stav 1. ovog zakona utvrđuje se
srazmerno zbiru mesečnih osnovica na koji su plaćeni doprinosi, osim osnovice
doprinosa za prihode koji imaju karakter zarade, za poslednjih 18 meseci koji
prethode prvom mesecu otpočinjanja odsustva zbog komplikacija u vezi sa održavanjem
trudnoće, ili porodiljskog odsustva, ukoliko nije korišćeno odsustvo zbog komplikacija
u vezi sa održavanjem trudnoće, odnosno danu rođenja deteta.
Osnovica za ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta
i posebne nege deteta, za lice iz člana 17. stav 2. ovog zakona, utvrđuje se
srazmerno zbiru mesečnih osnovica na koji su plaćeni doprinosi za obavezno
penzijsko i invalidsko osiguranje za poslednja 24 meseca koji prethode danu
rođenja deteta.
Mesečna osnovica za ostale naknade po osnovu rođenja i nege
deteta i posebne nege deteta za lica iz člana 17. stav 1. ovog zakona dobija
se deljenjem zbira osnovica iz stava 1. ovog člana sa 18.
Mesečna osnovica za ostale naknade po osnovu rođenja i nege
deteta i posebne nege deteta za lica iz člana 17. stav 2. ovog zakona dobija
se deljenjem zbira osnovica iz stava 2. ovog člana sa 24.
Mesečna osnovica za ostale naknade po osnovu rođenja i nege
deteta i posebne nege deteta iz st. 3. i 4. ovog člana ne može biti veća od
tri prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji, prema poslednjem objavljenom
podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike na dan podnošenja
zahteva.
Mesečna osnovica iz st. 3. i 4. ovog člana deli se sa odgovarajućim
koeficijentom prema vrsti prihoda i tako se određuje pun mesečni iznos ostale
naknade po osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege deteta.
Prilikom utvrđivanja osnovice za ostale naknade ne uzimaju
se osnovice za prihode koji imaju karakter zarade, osim za lica koja u momentu
podnošenja zahteva nisu u radnom odnosu, a u prethodnom periodu su ostvarivala
prihode po osnovu zarade.
Utvrđivanje punog mesečnog iznosa za ostale naknade po osnovu
rođenja i nege deteta i posebne nege deteta vrši nadležni organ na osnovu podataka
o visini osnovice na koju su plaćeni doprinosi za lice iz člana 17. stav 1.
tač. 1) do 6) ovog zakona, odnosno za lice iz člana 17. stav 2. osnovice na
koju su plaćeni doprinosi za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje, a
koji su evidentirani kod organa koji vodi evidenciju o uplaćenim doprinosima
obaveznog socijalnog osiguranja, na dan podnošenja zahteva za ostvarivanje
prava.
Mesečni iznos ostalih naknada obračunava se na osnovu utvrđenog
punog mesečnog iznosa naknade u srazmeri broja radnih dana u kojima se ostvaruje
pravo u datom mesecu i ukupnog broja radnih dana u tom mesecu.
Isplatu mesečnih iznosa ostalih naknada po osnovu rođenja i
nege i posebne nege deteta, bez poreza i doprinosa, vrši ministarstvo nadležno
za socijalna pitanja na tekući račun podnosioca zahteva, iz sredstava obezbeđenih
u budžetu Republike Srbije.
Izuzetno od stava 3. ovog člana, za lice koje nema tekući račun,
isplatu mesečnih iznosa ostale naknade po osnovu rođenja i nege i posebne nege
deteta, bez poreza i doprinosa, vrši ministarstvo nadležno za socijalna pitanja
na račun podnosioca zahteva za ostvarivanje prava otvorenog kod finansijske
organizacije određene od strane ministarstva nadležnog za socijalna pitanja,
iz sredstava obezbeđenih u budžetu Republike Srbije.
Zbir naknade zarade, odnosno naknade plate za vreme porodiljskog
odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta i odsustva sa rada radi posebne
nege deteta i ostale naknade po osnovu rođenja, nege i posebne nege deteta
ne može biti veći od tri prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji, prema
poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike
na dan podnošenja zahteva za naknadu zarade.
Ako korisnik prava ostvaruje naknadu zarade, odnosno naknadu
plate čiji ukupni iznos prelazi tri prosečne zarade u Republici Srbiji prvo
se isplaćuje naknada zarade, odnosno naknada plate.
O pravu na naknadu zarade, odnosno naknadu plate, odnosno pravu
na ostale naknade odlučuje se po osnovu podnetog zahteva.
O zahtevu za naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme
porodiljskog odsustva i odsustva sa rada radi nege deteta, podnetom po otpočinjanju
porodiljskog odsustva, odlučuje se privremenim rešenjem u trajanju do tri meseca.
Nakon pribavljanja potrebnih dokaza po službenoj dužnosti koji
su potrebni za kompletiranje zahteva iz stava 2. ovog člana nadležni organ
odlučuje rešenjem.
Žalba izjavljena na rešenje iz st. 2. i 3. ovog člana, ne odlaže
njegovo izvršenje.
Roditeljski dodatak ostvaruje majka za prvo, drugo, treće i
četvrto dete, pod uslovom da je državljanin Republike Srbije i da ima prebivalište
u Republici Srbiji.
Pravo iz stava 1. ovog člana može ostvariti i majka koja je
strani državljanin i ima status stalno nastanjenog stranca pod uslovom da je
dete rođeno na teritoriji Republike Srbije.
Izuzetno, ako majka koja ima troje dece u sledećem porođaju
rodi dvoje ili više dece, ostvariće pravo na roditeljski dodatak i za svako
rođeno dete u tom porođaju, a na osnovu posebnog rešenja ministarstva nadležnog
za socijalna pitanja.
Redosled rođenja utvrđuje se prema broju živorođene dece majke
u momentu podnošenja zahteva za ostvarivanje prava na roditeljski dodatak.
Pravo iz st. 1. i 2. ovog člana ostvaruje majka koja neposredno
brine o detetu za koje je podnela zahtev, čija deca prethodnog reda rođenja
nisu smeštena u ustanovu socijalne zaštite, hraniteljsku, starateljsku porodicu
ili data na usvojenje, i koja nije lišena roditeljskog prava u odnosu na decu
prethodnog reda rođenja.
Pravo iz st. 1. i 2. ovog člana izuzetno priznaće se i ukoliko
je dete prethodnog reda rođenja smešteno u ustanovu zbog potrebe kontinuirane
zdravstvene zaštite i nege, a po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva
nadležnog za socijalna pitanja.
Uz zahtev za ostvarivanje prava na roditeljski dodatak za majku
koja je strani državljanin podnosi se i uverenje nadležne službe iz zemlje
čiji je majka državljanin, o ispunjenosti uslova iz st. 5. i 6. ovog člana.
Pravo na roditeljski dodatak, ako ispunjava uslove iz st. 1-7.
ovog člana, može ostvariti i otac deteta, ukoliko je majka deteta strani državljanin,
nije živa, napustila je dete, lišena je roditeljskog prava, ili je iz objektivnih
razloga sprečena da neposredno brine o detetu.
Uslovi za ostvarivanje prava na roditeljski dodatak utvrđuju
se u odnosu na dan podnošenja zahteva.
Roditeljski dodatak uvećava se za paušal za nabavku opreme
za dete.
Visinu, način usklađivanja i isplate roditeljskog dodatka i
paušala za nabavku opreme za dete, propisuje Vlada na predlog ministra nadležnog
za socijalna pitanja.
Visina roditeljskog dodatka utvrđuje se u odnosu na dan rođenja
deteta.
Zahtev za ostvarivanje prava na roditeljski dodatak podnosi
majka, odnosno otac deteta odmah nakon rođenja u zdravstvenoj ustanovi u kojoj
je dete rođeno, ili direktno nadležnom organu najkasnije do navršenih godinu
dana života deteta.
Ako se zahtev podnese u zdravstvenoj ustanovi, ovlašćeni radnik
zdravstvene ustanove prosleđuje ga nadležnom organu sa svojim elektronskim
potpisom overenim kvalifikovanim digitalnim sertifikatom.
Ukoliko u toku isplate prava na roditeljski dodatak koja se
vrši u mesečnim ratama korisnik prava napusti dete ili umre, obustavlja se
dalja isplata prava do odluke ministarstva nadležnog za socijalna pitanja.
Ukoliko u toku isplate prava na roditeljski dodatak koja se
vrši u mesečnim ratama dete umre, nastavlja se dalja isplata prava.
Ukoliko u toku isplate prava na roditeljski dodatak koja se
vrši u mesečnim ratama dođe do razvoda braka ili prestanka vanbračne zajednice,
obustavlja se dalja isplata prava do odluke ministarstva nadležnog za socijalna
pitanja.
Roditeljski dodatak ne može se ostvariti ako majka ili članovi
zajedničkog domaćinstva plaćaju porez na imovinu na poresku osnovicu veću od
30.000.000 dinara ili godišnji porez na dohodak građana.
Ispunjavanje uslova iz stava 1. ovog člana utvrđuje se na osnovu
izjave podnosioca zahteva, a nadležni organ proverava podatke po službenoj
dužnosti.
Roditeljski dodatak ne može se ostvariti ako roditelji u momentu
podnošenja zahteva žive u inostranstvu.
Roditeljski dodatak ne može ostvariti majka koja je strani
državljanin ukoliko je u zemlji, čiji je državljanin, ostvarila isto ili slično
pravo za dete za koje je podnet zahtev.
Dečiji dodatak ostvaruje jedan od roditelja koji neposredno
brine o detetu, koji je državljanin Republike Srbije i ima prebivalište u Republici
Srbiji ili strani državljanin koji ima status stalno nastanjenog stranca u
Republici Srbiji za prvo, drugo, treće i četvrto dete po redu rođenja u porodici,
od dana podnetog zahteva, pod uslovima predviđenim ovim zakonom.
Izuzetno od stava 1. ovog člana majka koja ima troje dece a
u sledećem porođaju rodi dvoje ili više dece, ostvariće pravo na dečiji dodatak
i za svako rođeno dete u tom porođaju, a na osnovu posebnog rešenja ministarstva
nadležnog za socijalna pitanja.
Izuzetno od stava 1. ovog člana pravo na dečiji dodatak podnosilac
zahteva može ostvariti i za dete višeg reda rođenja od četvrtog, ukoliko zbog
starosne granice za neko od prvo četvoro dece po redu rođenja više ne može
ostvariti pravo.
Pod uslovima iz stava 1. ovog člana pravo na dečiji dodatak
ima i staratelj deteta.
Izuzetno od stava 1. ovog člana staratelj deteta može ostvariti
pravo na dečiji dodatak za najviše četvoro sopstvene dece u porodici i za svako
dete bez roditeljskog staranja o kome neposredno brine.
Strani državljanin koji radi na teritoriji Republike Srbije
ostvaruje dečiji dodatak, ako je to određeno međunarodnim sporazumom, pod uslovima
predviđenim ovim zakonom.
Dečiji dodatak pripada deci koja žive i pohađaju program pripreme
deteta pred polazak u osnovnu školu u okviru predškolskog vaspitanja i obrazovanja
na teritoriji Republike Srbije.
Dečiji dodatak pripada deci koja žive, školuju se i redovno
pohađaju nastavu na teritoriji Republike Srbije, ako međunarodnim sporazumom
nije drugačije određeno.
Dečiji dodatak pripada detetu ako ima svojstvo učenika osnovne
škole, odnosno svojstvo redovnog učenika srednje škole do završetka srednjoškolskog
obrazovanja, a najduže do navršenih 20 godina života.
Dečiji dodatak pripada i detetu koje iz opravdanih razloga
ne započne školovanje u osnovnoj ili srednjoj školi, odnosno koje započne školovanje
kasnije ili prekine školovanje u svojstvu redovnog učenika u srednjoj školi,
i to za sve vreme trajanja sprečenosti, do završetka srednjoškolskog obrazovanja
a najduže do 21 godine života.
Izuzetno od stava 9. ovog člana, dečiji dodatak pripada za
dete sa smetnjama u razvoju i dete sa invaliditetom za koje je doneto mišljenje
interresorne komisije, koja je obrazovana u skladu sa propisima iz oblasti
prosvete (u daljem tekstu: Komisija) sve dok je obuhvaćeno vaspitno obrazovnim
programom i programom osposobljavanja za rad, a za dete nad kojim je produženo
roditeljsko pravo najduže do 26 godina.
Nadležni organ dužan je da u saradnji sa odgovarajućom školom,
u toku trajanja školske godine, krajem svakog tromesečja proveri redovnost
pohađanja nastave deteta za koje se ostvaruje pravo.
Neposredna briga o detetu, u smislu ovog zakona, podrazumeva
neposredno staranje o životu, zdravlju, vaspitavanju i obrazovanju deteta koje
živi u zajedničkom domaćinstvu podnosioca zahteva.
Smatra se da roditelj neposredno brine o detetu ako dete živi,
pohađa program pripreme deteta pred polazak u osnovnu školu u okviru predškolskog
vaspitanja i obrazovanja i školuje se u mestu prebivališta.
Izuzetno od stava 2. ovog člana smatra se da roditelj neposredno
brine o detetu i ako dete pohađa:
a) osnovnu ili srednju školu van mesta prebivališta jer u mestu
prebivališta ne postoji osnovna ili srednja škola;
b) osnovnu školu koja mu je bliža mestu stanovanja, odnosno
dostupnija;
v) željenu srednju školu koja ne postoji u mestu prebivališta,
ili koju nije moglo da upiše zbog nedovoljnog broja bodova.
Neposrednom brigom ne smatra se zbrinjavanje deteta u ustanovu
socijalne zaštite, starateljsku ili hraniteljsku porodicu.
Jednoroditeljska porodica u smislu ovog zakona, jeste porodica
u kojoj jedan roditelj samostalno vrši roditeljsko pravo, pod uslovom:
1) da je drugi roditelj nepoznat;
2) da je drugi roditelj preminuo, a nije ostvareno pravo na
porodičnu penziju;
3) da je drugi roditelj postao potpuno i trajno nesposoban
za rad, a nije stekao pravo na penziju;
4) da je drugi roditelj preminuo, a ostvareno je pravo na porodičnu
penziju;
5) da je drugi roditelj na izdržavanju kazne zatvora duže od
šest meseci;
6) da drugi roditelj ne vrši roditeljsko pravo po odluci suda;
7) da drugi roditelj ne doprinosi izdržavanju deteta, a izvršenje
obaveze izdržavanja nije bilo moguće obezbediti postojećim i dostupnim pravnim
sredstvima i postupcima.
Ne smatra se jednoroditeljskom porodicom, u smislu ovog zakona,
porodica u kojoj je roditelj koji je samostalno vršio roditeljsko pravo, po
prestanku ranije bračne, odnosno vanbračne zajednice, zasnovao novu bračnu,
odnosno vanbračnu zajednicu.
Školovanje u smislu ovog zakona jeste pohađanje škole u cilju
sticanja obrazovanja u osnovnoj školi i sticanja obrazovanja u svojstvu redovnog
učenika u srednjoj školi, a u skladu sa propisima kojima se uređuje prosveta.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, svojstvo redovnog učenika
smatra se da ima i lice iz osetljivih društvenih grupa i lice sa izuzetnim
sposobnostima mlađe od 17. godina koje stiče srednje obrazovanje ili obrazovanje
za rad u svojstvu vanrednog učenika, ako opravda nemogućnost redovnog pohađanja
nastave, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove prosvete.
Pravo na dečiji dodatak ostvaruje se:
1) ako ukupan mesečni prihod, umanjen za poreze i doprinose,
po članu porodice ostvaren u tri meseca koji prethode mesecu u kome je podnet
zahtev ne prelazi utvrđeni cenzus, a ukupan mesečni katastarski prihod po članu
porodice u prethodnoj godini ne prelazi iznos od 3% prosečnog katastarskog
prihoda po jednom hektaru plodnog zemljišta u prethodnoj godini ili je ostvaren
od zemljišta do 500 metara kvadratnih na kome je podignuta stambena zgrada;
2) ako ukupan mesečni katastarski prihod po članu porodice
u prethodnoj godini ne prelazi iznos od 7% prosečnog katastarskog prihoda po
jednom hektaru plodnog zemljišta u prethodnoj godini, a porodica ne ostvaruje
druge prihode.
Izuzetno od stava 1. ovog člana pravo na dečiji dodatak bez
ponovnog dostavljanja dokaza o materijalnom stanju porodice ostvaruje korisnik
novčane socijalne pomoći čija deca redovno pohađaju školu, a nezavisno od materijalnih
uslova porodice korisnik čije dete ostvaruje dodatak za pomoć i negu drugog
lica.
Ispunjavanje uslova iz ovog člana organ nadležan za rešavanje
o pravu utvrđuje pribavljanjem podataka iz službenih evidencija po službenoj
dužnosti.
Za jednoroditeljske porodice iz člana 28. stav 1. tač. 1) do
3) cenzus utvrđen u članu 30. ovog zakona uvećava se za 30%.
Za jednoroditeljske porodice iz člana 28. stav 1. tač. 4) do
7), za staratelje i roditelje deteta sa smetnjama u razvoju i deteta sa invaliditetom
za koje postoji mišljenje Komisije, a koje ne koristi usluge smeštaja, cenzus
utvrđen u članu 30. ovog zakona uvećava se za 20%.
Nominalne iznose i način usklađivanja cenzusa za ostvarivanje
prava na dečiji dodatak, u skladu sa čl. 30. i 31. ovog zakona, propisuje Vlada
na predlog ministra nadležnog za socijalna pitanja.
Visinu i način usklađivanja dečijeg dodatka, propisuje Vlada
na predlog ministra nadležnog za socijalna pitanja.
Iznos dečijeg dodatka, utvrđen u stavu 1. ovog člana, za jednoroditeljske
porodice i staratelje, uvećava se za 30%, a za roditelje deteta sa smetnjama
u razvoju i deteta sa invaliditetom, za koje je doneto mišljenje Komisije,
i za dete koje ostvaruje dodatak za pomoć i negu drugog lica, a koje ne koristi
usluge smeštaja, uvećava se za 50%.
Ukoliko su ispunjeni uslovi da se iznos dečijeg dodatka uveća
po više osnova u skladu sa stavom 2. ovog člana, ukupan iznos uvećanja ne može
biti veći od 80%.
Korisnici dečijeg dodatka čija su deca redovno pohađala srednju
školu i sa uspehom završila školsku godinu u septembru tekuće godine ostvaruju
pravo na još jedan dečiji dodatak.
Deca predškolskog uzrasta bez roditeljskog staranja imaju pravo
na naknadu troškova boravka u predškolskoj ustanovi koja ima rešenje ministarstva
nadležnog za poslove prosvete o verifikaciji, u visini učešća korisnika u ceni
usluge koja se propisuje odlukom jedinice lokalne samouprave.
Deca bez roditeljskog staranja na smeštaju u ustanovama socijalne
zaštite ostvaruju pravo na naknadu troškova u skladu sa stavom 1. ovog člana.
Deca bez roditeljskog staranja koja su u starateljskim porodicama,
ostvaruju pravo na naknadu troškova iz stava 1. ovog člana, pod uslovom da
je za njih ostvareno pravo na dečiji dodatak u skladu sa ovim zakonom, a od
dana od kada je ostvareno pravo na dečiji dodatak.
Deca bez roditeljskog staranja koja su u hraniteljskim porodicama,
ostvaruju pravo na naknadu troškova iz stava 1. ovog člana, pod uslovom da
ispunjavaju uslove propisane za ostvarivanje prava na dečiji dodatak.
6. Naknada troškova boravka u predškolskoj ustanovi
za decu sa smetnjama u razvoju i decu sa invaliditetom
Deca predškolskog uzrasta sa smetnjama u razvoju i deca sa
invaliditetom imaju pravo na naknadu troškova boravka u predškolskoj ustanovi
koja ima rešenje ministarstva nadležnog za poslove prosvete o verifikaciji,
u visini učešća korisnika u ceni usluge koja se propisuje odlukom jedinice
lokalne samouprave.
Pravo iz stava 1. ovog člana ne može se ostvariti ukoliko je
za to dete ostvareno pravo na naknadu zarade za vreme odsustva sa rada radi
posebne nege deteta.
Deca predškolskog uzrasta korisnika novčane socijalne pomoći
imaju pravo na naknadu troškova boravka u predškolskoj ustanovi koja ima rešenje
ministarstva nadležnog za poslove prosvete o verifikaciji, u visini učešća
korisnika u ceni usluge koja se propisuje odlukom jedinice lokalne samouprave.
Deca predškolskog uzrasta iz materijalno ugroženih porodica,
kao i deca bez roditeljskog staranja, deca sa smetnjama u razvoju i deca sa
invaliditetom koja nisu ostvarila pravo u skladu sa čl. 34, 35. i 36. ovog
zakona imaju, u zavisnosti od materijalnog položaja porodice, pravo na regresiranje
troškova boravka u predškolskoj ustanovi koja ima rešenje ministarstva nadležnog
za poslove prosvete o verifikaciji.
Način i uslove regresiranja troškova iz stava 1. ovog člana
utvrđuje nadležni organ jedinice lokalne samouprave.
Ministar nadležan za socijalna pitanja propisuje bliže uslove
i način ostvarivanja prava na: naknadu zarade, odnosno naknadu plate za vreme
porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta, odsustva sa rada
radi posebne nege deteta; ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta i
posebne nege deteta; roditeljski dodatak; dečiji dodatak; naknadu troškova
boravka u predškolskoj ustanovi za decu bez roditeljskog staranja i naknadu
troškova boravka u predškolskoj ustanovi za decu sa smetnjama u razvoju i decu
sa invaliditetom i naknadu troškova boravka u predškolskoj ustanovi za decu
korisnika novčane socijalne pomoći.
Ministar nadležan za socijalna pitanja propisuje bliže uslove
odsustva sa rada ili rada sa polovinom punog radnog vremena roditelja, odnosno
usvojitelja, hranitelja ili staratelja deteta mlađeg od pet godina kome je
potrebna posebna nega.
O stepenu smetnji u psihofizičkom razvoju i invaliditetu deteta
mišljenje daje nadležna komisija fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje,
a troškovi njenog rada finansiraju se iz budžeta Republike Srbije.
Sastav, nadležnost i način rada komisije iz stava 3. ovog člana
utvrđuje ministar nadležan za socijalna pitanja, u skladu sa zakonom.
Prava utvrđena ovim zakonom ostvaruju se po propisima o opštem
upravnom postupku, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Podatke koji su potrebni za rešavanje zahteva po ovom zakonu,
a nalaze se u dostupnim službenim evidencijama državnih organa, organa jedinica
lokalne samouprave i imalaca javnih ovlašćenja, organi nadležni za rešavanje
o pravima po ovom zakonu pribavljaju po službenoj dužnosti u skladu sa zakonom
koji uređuje opšti upravni postupak.
Organi nadležni za rešavanje o pravima po ovom zakonu preuzimaju
podatke iz stava 2. ovog člana, iz dostupnih službenih evidencija elektronskim
putem ukoliko su umreženi sa bazama podataka u skladu sa zakonom, za podnosioca
zahteva i članove zajedničkog domaćinstva koji se odnose na: JMBG, ime i prezime,
državljanstvo iz matičnih knjiga, podatke o prebivalištu iz registra prebivališta,
podatke o prihodima i imovini iz službenih evidencija poreske uprave, podatke
o prijavi na osiguranje i plaćenim doprinosima za obavezno socijalno osiguranje
iz Centralnog registra obaveznog socijalnog osiguranja, podatke o posedovanju
nepokretnosti iz katastra nepokretnosti i drugih javno dostupnih evidencija.
Rešavanje o pravima iz člana 11. stav 1. tač. 1) do 7) ovog
zakona poverava se nadležnom organu jedinice lokalne samouprave.
O pravima iz stava 1. ovog člana nadležni organ rešava na osnovu
podnetog zahteva.
Za zahtev iz stava 2. ovog člana od podataka o ličnosti nadležni
organ može zahtevati sledeće podatke o podnosiocu zahteva, o članovima njegovog
domaćinstva, odnosno porodice, i to:
1. JMBG, ime i prezime, adresa prebivališta odnosno boravišta,
državljanstvo, datum i mesto i opština rođenja, podaci o bankovnom računu na
koji se vrši isplata, kontakt telefon, adresa elektronske pošte, vrsta srodstva;
2. Podatke o socio-ekonomskom statusu u obimu koji je definisan
uslovima za ostvarivanje prava definisanih ovim zakonom - podaci o prihodima
i imovini, podaci o plaćenim doprinosima, podaci o zaposlenju i poslodavcu,
podaci o stambenom statusu, bračni status, status deteta ukoliko se radi o
detetu sa smetnjama u razvoju i invaliditetom, podaci o školovanju dece, podaci
o starateljstvu odnosno hraniteljstvu ukoliko postoje;
3. Podatke potrebne za obračun i isplatu naknada zarade, odnosno
naknade plate za ona prava koja imaju karakter naknade zarade, odnosno naknade
plate.
O pravima iz ovog zakona u prvom stepenu rešava nadležni organ
u mestu prebivališta podnosioca zahteva, osim o pravu na naknadu zarade, odnosno
naknadu plate za vreme porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta
i odsustva sa rada radi posebne nege deteta i pravu na ostale naknade po osnovu
rođenja i nege deteta i posebne nege deteta, o kojem rešava nadležni organ
u mestu sedišta poslodavca zaposlenog odnosno sedištu lica koje samostalno
obavlja delatnost.
Ukoliko prebivalište podnosioca zahteva i sedište poslodavca
prilikom podnošenja zahteva za ostvarivanje prava na naknadu zarade odnosno
naknadu plate za vreme porodiljskog odsustva, odsustva sa rada radi nege deteta
i odsustva sa rada radi posebne nege deteta i pravu na ostale naknade po osnovu
rođenja i nege deteta i posebne nege deteta nije u istom mestu, zahtev za ostvarivanje
prava može se podneti i nadležnom organu u mestu prebivališta podnosioca zahteva,
koji je u obavezi da ga prosledi nadležnom organu u mestu sedišta poslodavca,
kao i da po potrebi posreduje u postupku ostvarivanja prava.
Po žalbama na prvostepena rešenja o pravima iz člana 11. stav
1. tač. 1) do 7) ovog zakona u drugom stepenu rešava ministar nadležan za socijalna
pitanja.
Rešavanje u drugom stepenu po žalbama na prvostepena rešenja
o pravima iz člana 11. stav 1. tač. 1) do 7) ovog zakona na teritoriji AP Vojvodine
poverava se odgovarajućem organu uprave AP Vojvodine.
Korisnik prava iz ovog zakona koji je na osnovu neistinitih
ili netačnih podataka, ili neprijavljivanjem promena koje utiču na gubitak
ili obim prava ostvario pravo, dužan je da naknadi štetu, u skladu sa zakonom.
Sredstva za ostvarivanje prava od opšteg interesa utvrđenih
u članu 11. stav 1. tač. 1) do 7) ovog zakona obezbeđuju se u budžetu Republike
Srbije, u skladu sa zakonom, pri čemu se posebno vode sredstva za naknade za
porodiljsko odsustvo, a posebno sredstva za decu i porodicu.
Ministarstvo nadležno za socijalna pitanja vrši nadzor nad
radom organa u vršenju ovim zakonom poverenih poslova državne uprave, u skladu
sa zakonom kojim se uređuje državna uprava, a nadzor na teritoriji AP Vojvodine
poverava se odgovarajućem organu uprave AP Vojvodine.
U cilju automatizacije obračuna iznosa za isplate koje korisnicima
prava vrši Ministarstvo po osnovu ovoga zakona, Ministarstvo uspostavlja Informacioni
sistem za isplatu prava (u daljem tekstu: IS).
U IS unose se podaci iz zahteva za ostvarivanje prava, priloženih
i po službenoj dužnosti pribavljenih dokaza, iz rešenja donetih po tim zahtevima
kao i podaci iz drugih dokumenata koji su ovim zakonom predviđeni da se dostavljaju
u toku rešavanja zahteva i korišćenja prava kao što su potvrde o redovnom pohađanju
škole.
Na osnovu unetih podataka, putem IS-a vodi se evidencija podnetih
zahteva, donetih rešenja, evidencija dokaza pribavljenih po službenoj dužnosti
elektronskim putem posredstvom IS-a, kao i podnosilaca zahteva i članova njihovih
domaćinstava.
Na osnovu podataka iz stava 2. ovog člana u IS se formiraju
podaci za isplatu po pravima propisanim ovim zakonom uključujući podatke za
plaćanje poreza i doprinosa za naknadu zarade, odnosno naknade plate. U IS
se takođe vodi evidencija isplata po nosiocima prava kao i podataka o plaćenim
porezima i doprinosima za ona prava koja imaju karakter naknade zarade, odnosno
naknadu plate.
Ukoliko podaci iz stava 2. ovog člana nisu dovoljni za pravilno
određivanje iznosa za plaćanje poreza i doprinosa koji zahtevaju poresku prijavu,
nadležni organ u IS unosi dodatne podatke.
Ovlašćena lica nadležnog organa imaju pristup IS-u i tim putem
se između ostalog, vrši unos podataka iz stava 2. ovog člana, uvid u podatke
o isplatama, preuzimanje podataka za plaćanje poreza i doprinosa, unos povratnih
informacija o prihvaćenim poreskim prijavama i pregled odgovarajućih statističkih
izveštaja.
Ovlašćena lica nadležnog organa u okviru IS-a imaju pristup
i funkcionalnostima čija je svrha efikasniji rad nadležnog organa kao što je
uvid u službene evidencije drugih organa u slučaju kada postoje tehnički uslovi
za povezivanje.
Podaci iz stava 2. ovog člana u IS se mogu unositi i od strane
zaposlenih u IS Ministarstva.
Bliže uslove i način uspostavljanja IS, prikupljanja, unosa,
ažuriranja, dostupnosti podataka i druga pitanja od značaja za taj sistem,
propisuje ministar nadležan za socijalna pitanja.
Svi vidovi prikupljanja, držanja, obrade i korišćenja podataka
sprovode se u skladu sa ovim zakonom, uz poštovanje načela propisanih zakonom
kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Za potrebe naučnoistraživačkog rada i statističkih analiza,
podaci o ličnosti koriste se i objavljuju na način kojim se obezbeđuje zaštita
identiteta korisnika prava, u skladu sa zakonom.
Korisnik podataka iz IS može biti državni i drugi organ i organizacija,
kao i pravno i fizičko lice, pod uslovom da je zakonom ovlašćeno da traži i
prima podatke, da su ti podaci neophodni za izvršenje poslova iz njegove nadležnosti
ili služe za potrebe istraživanja, uz uslov da se obezbedi zaštita podataka
o ličnosti u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Podaci u IS moraju biti bezbednim merama zaštićeni od neovlašćenog
pristupa i korišćenja.
Podaci u IS ažuriraju se bez odlaganja, a najkasnije u roku
od 30 dana od dana nastanka promene.
Rokovi čuvanja podataka u IS uređuju se posebnim zakonom.
"Dečija nedelja" organizuje se svake godine u prvoj
punoj nedelji meseca oktobra, radi podsticanja i organizovanja raznovrsnih
kulturno-obrazovnih, rekreativnih i drugih manifestacija posvećenih deci i
preduzimanja drugih mera za unapređivanje razvoja društvene brige o deci.
Aktivnosti koje se organizuju za vreme trajanja "Dečije
nedelje" utvrđuju se programom koji donosi ministar nadležan za socijalna
pitanja.
Podnosioci predloga programa mogu biti udruženja, koja u svojim
programima delovanja imaju aktivnosti koje doprinose ciljevima "Dečije
nedelje", a koja imaju najmanje pet godina iskustva u organizovanju manifestacija
za decu na republičkom nivou.
Aktivnosti u toku "Dečije nedelje" finansiraju se
sredstvima koja se prikupe za vreme trajanja "Dečije nedelje" i uplate
na poseban račun.
Sredstva iz stava 4. ovog člana koriste se za realizaciju programa
i to: 40% za aktivnosti na republičkom nivou, a 60% za aktivnosti na nivou
jedinica lokalne samouprave.
Odobrena sredstva iz stava 4. ovog člana mogu se koristiti
isključivo za sprovođenje prihvaćenog programa.
U budžet programa ne mogu se uvrstiti troškovi koji se odnose
na plate zaposlenih u udruženju.
Udruženje ne može koristiti odobrena sredstva za promociju
političkih stranaka ili stavova, niti za obavljanje delatnosti u cilju sticanja
profita.
Nakon realizacije odobrenog programa, udruženje organizator
dužno je da ministarstvu nadležnom za socijalna pitanja podnese narativni i
finansijski izveštaj o realizaciji programa.
Jedinice lokalne samouprave su u obavezi da, u skladu sa dobijenim
uputstvima, udruženju organizatoru dostave izveštaj o realizaciji "Dečije
nedelje" na svojoj teritoriji.
Za vreme trajanja "Dečije nedelje" plaća se poseban
iznos, i to na:
1) Svaku prodatu voznu kartu u međumesnom i međunarodnom prevozu
u železničkom, vodnom, vazdušnom i drumskom saobraćaju;
2) Svaku poštansku pošiljku u unutrašnjem poštanskom saobraćaju,
osim za pošiljke novina i časopisa čiji prijem, prenos i uručenje obavljaju
javni poštanski operator i drugi poštanski operatori, u skladu sa zakonom kojim
se uređuju poštanske usluge;
3) Svaku prodatu ulaznicu za pozorište, bioskop, drugu kulturnu
manifestaciju i sportsku priredbu za koju se naplaćuju ulaznice;
4) Svaki prodat nosač zvuka sa snimljenim sadržajem.
Naplatu iznosa vrše organizacije i druga pravna lica i građani
koji prodaju ulaznice - vozne karte, nosače zvuka sa snimljenim sadržajem,
odnosno vrše poštansku uslugu i dužni su da naplaćena sredstva uplate na poseban
račun u budžet Republike Srbije, u roku od sedam dana od dana završetka "Dečije
nedelje".
Ministar nadležan za finansije bliže propisuje način naplate
iznosa iz stava 1. ovog člana.
Iznos iz stava 1. ovog člana utvrđuje Vlada aktom koji donosi
do 1. septembra za tekuću godinu.
Naplaćena sredstva za vreme trajanja "Dečije nedelje" utvrđuju
se u budžetu Republike Srbije, a ministarstvo nadležno za socijalna pitanja
ih raspoređuje organizatorima manifestacija posvećenih deci, u skladu sa izvršenim
programom iz člana 50. stav 2. ovog zakona.
Novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara kazniće se za prekršaj
poslodavac sa svojstvom pravnog lica i drugo pravno lice ako izda neistinitu
potvrdu o ostvarenim prihodima podnosioca zahteva iz člana 5. stav 4. ovog
zakona.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se poslodavac koji
je preduzetnik novčanom kaznom od 20.000 do 100.000 dinara.
Novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara kazniće se za prekršaj
poslodavac sa svojstvom pravnog lica i drugo pravno lice ako ne postupi u skladu
sa članom 16. stav 4. ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 3. ovog člana kazniće se poslodavac koji
je preduzetnik novčanom kaznom od 20.000 do 100.000 dinara.
Postupci za ostvarivanje prava na odsustvo sa rada i naknadu
zarade odnosno naknadu plate za vreme porodiljskog odsustva, odsustva sa rada
radi nege deteta i posebne nege deteta koji su započeti pre početka primene
ovog zakona okončaće se u skladu sa propisima koji su bili na snazi u vreme
otpočinjanja porodiljskog odsustva.
Pravo na roditeljski dodatak za decu rođenu pre početka primene
ovog zakona, ostvariće se u skladu sa propisima koji su bili na snazi na dan
rođenja deteta.
Isplate po rešenjima donetim pre početka primene ovog zakona
kao i u postupcima iz st. 1. i 2. ovog člana koji su rešeni u skladu sa propisima
koji su bili na snazi do početka primene ovog zakona vršiće se u skladu sa
propisima koji su bili na snazi do početka primene ovog zakona.
Ministar nadležan za socijalna pitanja doneće propise na osnovu
ovlašćenja iz ovog zakona u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog
zakona.
Danom početka primene ovog zakona prestaju da važe odredbe
čl. 73. do 75. Zakona o društvenoj brizi o deci ("Službeni glasnik RS",
br. 49/92, 29/93, 53/93, 67/93 - dr. zakon, 28/94, 47/94, 48/94 - dr. zakon,
25/96, 29/01, 16/02 - dr. zakon, 62/03 - dr. zakon, 64/03 - ispravka dr. zakon,
101/05 - dr. zakon i 18/10 - dr. zakon).
Danom početka primene ovog zakona prestaje da važi Zakon o
finansijskoj podršci porodici sa decom ("Službeni glasnik RS", br.
16/02, 115/05 i 107/09).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja
u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. jula
2018. godine.
Коментари
Постави коментар